jueves, 29 de enero de 2009

AGATE DEUNA


AGATE Deuna

Ostiralean datorren 4AN Agate Deuna ospatuko dugu.
Arratsaldeko 15,40 etan Herritik zehar irtengo gara kantatzen.
Itinerario hau dugu: geltokia tren, Izar Plaza, Unkina Plaza, eskola.
Baserritarrez Umeak jantzita etortzea gustatuko litzaiguke zuria edo ordez alkondara, praka urdinak eta samako zapia.


SANTA ÁGUEDA

El día 4 próximo celebraremos el día de Santa Águeda.
Saldremos a cantar por el pueblo a partir de las 15,40 horas.
El recorrido será: Estación del tren, Izar Plaza, Unkina Plaza, eskola.
Nos agradaría que los niños-as vinieran vestidos de aldeanos-as o en su defecto con una camisa blanca, pantalón azul y un pañuelo para el cuello.


HISTORIOA
Agate Deuna, Mendebaldeko lehenegotariko birgina-Martiria dugu. Sicilia jaio zen eta 230ean Catania martirizatu 251eko otsailaren 5ean, kristautasuna zaintzearrean Quincianoren ezkontza proposamenaren aurrean.Euskal Herrira etorririk, Agate Deuna patronatzat hartu zen beste Martiri bezala asko eta herri batzuetan leiendarekin nahastu ere bai. Gaur egun ere, hainbat eta Parrokia ermitatan Ágata eguna ospatzen dugu Deunaren. Bezperatik egun hau ospatzen da eta gaur egun Zabal dabil Ágata Deunaren koru abesbatzak etxerik edo etxe, kalerik kale eta herri Herritik kantuz aritzea.Gorbeia ingurura etorririk batean eta besteango ohiturak laburbilduz, koru bi aipatuko ditugu. Bata Arratiakoa eta bestea Zeberiokoa.Arratiako korua inguruko herri askotako abeslariez osatuta dago eta dirua Batzen den, daudenentzat beharrizanean izaten da. Goizean, Zeanurin acelerar da, Arratia osoan zehar ibili eta gero Bilbon sartzen da. Egun osoan abestu dabil eta abestu, abots askotara abesten du eta horregatik letrak ez dira hain ugariak.Zeberioko korua edo koruak, txikiagoak dira. Umeak antes ibilten dira baina batez ere kintoak dira ezagunenak. Umeak, egunez ibilten dira eta kintoak Ostera arrasti edo gauiluntzean. Batzen den dirua Bazkaria edo normalean afaria egiteko izaten da, baina azken urteotan ermitak berriztatzeko ere erabiltzen da.Agate Deunaren bezperan, parrokiako kanpabueltakoak joaten dira inoizkorik gehien eta kanpaiots eta kantuekin alaitzen da egun haundi hori.Agate Deunaren abestia dela eta, Hauxe Zeberioko ohitura da . Korua, abeslari, makila, otzara eta abarrekin osaturik joaten da eta etxe etxerik agurra kantatzen hasi baino lehen, galdera bat egiten du koru-solista edo aurrelariak: Kantatu ala errezatu? Errezatzearenak badauka bere zentzuna. Etxeren baten hilberri edo ezbeharren bada bat gertatu, errezatzea nahiago izaten dute eta hobeto Herriaren aurrean ere ikusita dago.Arratiakoak abotsetara kantatzen duela esan badugu, Zeberiokoak abots batera bakarrik baina Ágata Deunaren bizitza osoa egiten du eta horretarako Musika-arina melodia bera ere izaten da, bertso guztiak denbora gutxian kantatzeko.Agate Deunaren bizitza-bertsoak era askotakoak EZAGUTZEN dira eta gaurko honetan ez gara horiekin sartuko.Egun honetako kantatzearen helburuetariko aginaldoa Denez bate lortzea, martiriaren bizitza kantatzea ganancia, etxe bakoitzean, bertso Berezi kantatzen bat da, baina ez edozein modutakoa . Lehenengo, etxe bakoitza aztertzen da eta ikusi ia ni aipagarriena den, ondorioz etxekoen bihotza bigundu eta aginaldo hobea lortzeko. Horretarako herri-bertsolariak Zuhur ibiltzen dira bertsook apaintzen, bakoitzari berea botateko. Gaurko honetan, aipatuko bertso hauek ditugu. Egilea, Zeberioko Manu Ayesta (g.b). Ezeze Egilea, koruko aurrelaria ere izan genuen bere biziz.Mota bakoitzeko hainbat dira bertso Berak eginak baina hemen batzuk baino ez ditugu aipatuko. Denak nahi izanez gero, laster Auspoan agertuko dira A. Zabalaren eskutik. Dagokionez Euskalkiari, bizkaieraren barruan Zeberioko aldakikoak dira eta jakina, ez daude Batuan ortografia. Dena den, ulerbidean, zertxobait egokiturik agertuko dira literario-bidean mailara. Direla eta bertsoak, zortziko zein kopla nagusiak dira, zein Banaka konbinaturik.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.